گچبری سنتی
گچبری سنتی در ایران بسیار پرطرفدار است، این نوع گچ بری در زمان‌های قاجار، مغول، سلجوقی و… نیز از ارزش والایی برخوردار بود. در گچ بری سنتی از طرح انواع پرنده و گل استفاده می‌شود، معمولا این طراحی‌ها تداعی کننده بهشت یا باغ‌ها هستند. در گچ بری سنتی از رنگ نیز استفاده می‌شود، این رنگ‌ها به زیبایی بیشتر طرح گچ بری کمک می‌کنند. معمولا در گچ بری سنتی بیشتر از رنگ‌هایی مانند سبز، طلایی، قرمز، صورتی و… استفاده می‌شود. گچ بری سنتی در قدیم یک هنر اشرافی بوده است و بسیاری از خانه‌های بزرگان و ثروتمندان برای منزل‌شان این گچ بری را انتخاب می‌کردند. البته مکان‌های مذهبی نیز از گچ بری سنتی برخوردار بودند؛ چرا که مردم برای مکان‌هایی مانند مسجد و دیگر مکان‌های مذهبی ارزش و احترام خاصی قائل بودند.
سبک‌های گچ بری سنتی
گچبری سنتی
در این قسمت مقاله قصد داریم با سبک‌های گچ بری سنتی آشنا شویم.
گچ بری سنتی معرق:
گچبری سنتی
این روش گچ بری بیشتر شبیه کاشی کاری است، در این روش از گچ رنگی استفاده می‌کردند و ابتدا گچ رنگی را به ملات تبدیل خواهند کرد، سپس قبل از آنکه ملات خودش را بگیرد آن را به شکل دلخواه می‌برند و چندین قطعه به همین صورت درست خواهند کرد. سپس قطعاتی که با گچ رنگی درست شده‌اند را کنار یکدیگر قرار خواهند داد و بر روی آنها گچ سفید می‌ریزند تا زمینه‌شان کاملا یکدست شود. در آخر تکه‌ای را که با ملات گچ رنگی و گچ سفید بدست آورده‌اند، با دوغ آن به محل مورد نظر می‌چسبانند. نمونه این نوع گچ بری را در محراب مسجد میدان ساوه می‌توان مشاهده کرد.
گچ بری لایه‌ای:
گچبری سنتی
در این روش لایه‌ای از گچ را بر محلی که قبلا با گچ پوشانده شده است می‌کشند، و لایه‌های بعدی را نیز به همین صورت تکرار می‌کنند. از آنجایی که این روش به گچ زری لایه‌ای معروف است و به صورت لایه‌ای می‌باشد، بیشتر برای زمان‌های که می‌خواهند از چند رنگ استفاده کنند، از این نوع گچ بری سنتی استفاده خواهند کرد. با رنگ‌ها شروع به در آوردن طرح خواهند کرد، هر لایه در این نوع گچ بری دارای رنگ خاصی است؛ البته باید به این نکته توجه نمود که ضخامت لایه نباید بیشتر از ۱ یا ۲ میلی متر باشد، چرا که باعث می‌شود گچ‌ها ترک خورده شوند.
گچ بری تخمه بری:
گچبری سنتی
اصلی‌ترین ماده‌ای که برای این نوع گچ بری سنتی استفاده می‌شود، گچ سفید و نرم است. در ابتدا باید گچ غربال و به درجه‌ای از نرمی برسد، بعد از نرم شدن گچ با آن مخلوط می‌شود و خمیر یکدستی بوجود می‌آید. از این مواد برای زمینه تخمه بری استفاده می‌شود و بر روی دیوار مالیده می‌شود و سپس آن را صاف می‌کنند.
گچ بری لکه یا کلوخی:
گچ بری سنتی
طرح‌های این نوع گچ بری بسیار زیبا هستند، البته طبق تحقیقات بیشتر این طرح‌ها ایرانی نیستند. این نوع گچ بری در سیزدهم وارد ایران شد و طرفداران بسیاری پیدا کرد. نمونه گچ بری کلوخی را در کاخ الماس یا کاخ بادگیر تهران می‌توان مشاهده نمود.
گچ بری هشته:
گچ بری سنتی
می‌توان گفت این نوع گچ بری پیش از اسلام نیز وجود داشته است، و از آنجایی که برجستگی این نوع گچ بری نسبت به زمینه آن زیاد است، به گچبری هشته یا گچ بری برهشته-بیرون آمده معروف است. نمونه این گچ بری را می‌توان در بنای دوازده امام یزد مشاهده نمود؛ همچنین محراب الجایتو مسجد جامع اصفهان نیز نمونه‌ای از این نوع گچ بری را دارد.
گچ بری سنتی در یک نگاه
گچبری سنتی
به گچ بری سنتی گچ بری دستی نیز می‌گویند، یعنی کار به دست افراد ماهر به واسطه گچ مرغوب انجام شود. گچ بری سنتی زیبایی مکان‌ها را چندین برابر خواهد کرد، چرا که طرح‌های مختلفی برای مکان‌ها در نظر گرفته می‌شود و باعث جذابیت مکان می‌شود. در هنر گچ بری سنتی اوج زیبایی را می‌توان در قسمت سقف و ستون‌ها مشاهده کرد.
این قسمت‌ها توسط افراد ماهر طراحی شده‌اند و تمام قسمت‌های آن با دست انجام خواهد شد؛ به همین دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است. برای درست نمودن مکان کچکار باید بسیار ماهر باشد، تا بتواند موفق شود و طرح را به خوبی بر روی مکان اجرا نماید.
یکی از دلایل موفقیت کچکار، دانستن نسبت دقیق گچ و آب است، یعنی کچکار باید بداند چه مقدار گچ و آب را مخلوط کند تا خمیری بدست آید تا انعطاف پذیری کافی داشته باشد.
قوانین گچ بری سنتی
گچبری سنتی
همه ما می‌دانیم که تمامی کارهایی که انجام می‌دهیم، دارای قوانین خاصی هستند. گچ بری سنتی نیز یکی از کارهایی است که قوانین خاص خودش را دارد در این قسمت مقاله ما قسط داریم شما را با قوانین گچ بری سنتی آشنا کنیم.
گچ بری سنتی پر از ظرافت و زیبایی است و شاید افراد کمی باشند که از دنیای گچ بری اطلاعات کافی نداشته باشند.
یکی از قوانین گچ بری سنتی سرعت کار بالاست؛ چرا که با توجه به نوع گچ ممکن است گچ خیلی سریع سفت شود. پس گچکار باید به سرعت کار نماید و قبل از آنکه گچ سفت شود،
عملیات کنده کاری را به اتمام رساند. گچ بری نیاز به تخصص بالایی دارد و افرادی که در این زمینه مهارت کافی دارند می‌توانند به بهترین نحو کار گچ بری را به اتمام رسانند. همانطور که قبلا گفته شد شخص گچکار باید مهارت کافی در زمینه گچ بری را داشته باشد؛ همچنین کار با ابزارهایی مانند کاردت، بومخوار، نقاله، دمبر و… را بلد باشد.
طراحی نقش‌ها توسط شخص گچکار و با استفاده از سر انگشتان وی انجام خواهد شد، به همین دلیل این کار نیاز به دقت فراوانی دارد و باید ظرافت و زیبایی داشته باشند.
کاربرد گچ بری سنتی
گچب ری سنتی
گچ بری سنتی کاربرد بسیاری دارد، در ادامه این مقاله با برخی از کاربردهای این نوع گچ بری آشنا خواهید شد.
- از گچ بری سنتی برای اجرای نقش برجسته و همچنین زیبا سازی بیشتر محیط استفاده می‌شود.
- گچ بری سنتی برای سقف، ستون، گلویی، نمای رومی، دور لوستر، نور مخفی، و… کاربرد بسیاری دارد.
- استفاده از گچ بری سنتی برای مناطق مسکونی، به زیبای و جذابیت بیشتر آنها کمک خواهد کرد و باعث ایجاد فضای دلنشینی می‌شود.
- از گچ بری سنتی برای دور لامپ، دور لوستر و سقف به صورت حاشیه‌ای استفاده می‌شود.
- یکی دیگر از کاربردهای گچ بری سنتی، استفاده آن بر روی دیوارها و ستون‌ها است.
- طرح‌ها و مدل‌های گچ بری سنتی بسیار زیاد است و افراد می‌توانند طبق سلیقه خود آنها را انتخاب نمایند.
نکات مهم در گچ بری سنتی
گچ بری سنتی
در گچ بری سنتی چند نکته مهم وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
ارتفاع سقف: می‌توان گفت ا، مهمترین نکاتی که در گچ بری باید به آن توجه نمود، ارتفاع سقف است. زمانی که ارتفاع سقف خانه بسیار زیاد می‌توان از طرح‌های حجیم استفاده نمود.
اما زمانی که سقف خانه ارتفاع کمی دارد نباید از طرح‌های شلوغ استفاده نمود؛ چرا که باعث از دست رفتن زیبایی و جذابیت می‌شود و ممکن است خانه را بدشکل نشان دهد.
دکوراسیون منزل: دکوراسیون منزل اهمیت ویژه‌ای دارد، برای اینکه دکوراسیون عالی داشته باشید، باید سقف، دیوارها و ستون‌ها به یک اندازه طرحی شوند و با هم هماهنگی داشته باشند. معمولا برای خانه‌هایی که چیدمان کلاسیک و مدرن دارند،
از گچ بری سنتی پرکار استفاده می‌شود و طرح‌ها معمولا پیچیده هستند.
پرهیز از افراط و تفریط
گچ بری سنتی
افراط و تفریط در گچ بری سنتی به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود، و باید به سراغ مدل‌هایی بروید که خالی از افراط و تفریط باشند. زمانی که افراط و تفریط کم باشد، موقعیت گچ بری نیز رشد خواهد کرد.
بهتر است در این نوع گچ بری قسمت‌های مختلف خانه مانند پذیرایی طراحی متفاوت‌تری نسبت به دیگر مکان‌های خانه مانند سرویس‌های بهداشتی داشته باشد.
استفاده از رنگ‌های مناسب
استفاده از رنگ‌ها برای گچ بری سنتی بسیار مهم است، بیشتر مردم سعی دارند از رنگ‌هایی که حس اشرافیت در خانه ایجاد نمایند استفاده کنند. برخی از مردم نیز به دنبال رنگ‌های جذاب و زیبا هستند، البته باید به این نکته توجه داشت، هر رنگی ویژگی خاص خود را دارد و تاثسر فراوانی بر روحیه افراد خواهد گذاشت.
انتخاب رنگ مناسب برای گچ بری بسیار مهم است. معمولا از رنگ برای محیط‌هایی که فضای زیادی دارند استفاده می‌شود، استفاده از رنگ برای محیط‌هایی که فضای کمی دارند توصیه نمی‌شود.
گچبری سنتی
گچبری سنتی در ایران بسیار پرطرفدار است، این نوع گچ بری در زمان‌های قاجار، مغول، سلجوقی و… نیز از ارزش والایی برخوردار بود. در گچ بری سنتی از طرح انواع پرنده و گل استفاده می‌شود، معمولا این طراحی‌ها تداعی کننده بهشت یا باغ‌ها هستند. در گچ بری سنتی از رنگ نیز استفاده می‌شود، این رنگ‌ها به زیبایی بیشتر طرح گچ بری کمک می‌کنند. معمولا در گچ بری سنتی بیشتر از رنگ‌هایی مانند سبز، طلایی، قرمز، صورتی و… استفاده می‌شود. گچ بری سنتی در قدیم یک هنر اشرافی بوده است و بسیاری از خانه‌های بزرگان و ثروتمندان برای منزل‌شان این گچ بری را انتخاب می‌کردند. البته مکان‌های مذهبی نیز از گچ بری سنتی برخوردار بودند؛ چرا که مردم برای مکان‌هایی مانند مسجد و دیگر مکان‌های مذهبی ارزش و احترام خاصی قائل بودند.
سبک‌های گچبری سنتی
گچبری سنتی
در این قسمت مقاله قصد داریم با سبک‌های گچ بری سنتی آشنا شویم.
گچبری سنتی معرق:
این روش گچ بری بیشتر شبیه کاشی کاری است، در این روش از گچ رنگی استفاده می‌کردند و ابتدا گچ رنگی را به ملات تبدیل خواهند کرد، سپس قبل از آنکه ملات خودش را بگیرد آن را به شکل دلخواه می‌برند و چندین قطعه به همین صورت درست خواهند کرد. سپس قطعاتی که با گچ رنگی درست شده‌اند را کنار یکدیگر قرار خواهند داد و بر روی آنها گچ سفید می‌ریزند تا زمینه‌شان کاملا یکدست شود. در آخر تکه‌ای را که با ملات گچ رنگی و گچ سفید بدست آورده‌اند، با دوغ آن به محل مورد نظر می‌چسبانند. نمونه این نوع گچ بری را در محراب مسجد میدان ساوه می‌توان مشاهده کرد.
گچ بری لایه‌ای:
در این روش لایه‌ای از گچ را بر محلی که قبلا با گچ پوشانده شده است می‌کشند، و لایه‌های بعدی را نیز به همین صورت تکرار می‌کنند. از آنجایی که این روش به گچ زری لایه‌ای معروف است و به صورت لایه‌ای می‌باشد، بیشتر برای زمان‌های که می‌خواهند از چند رنگ استفاده کنند، از این نوع گچ بری سنتی استفاده خواهند کرد. با رنگ‌ها شروع به در آوردن طرح خواهند کرد، هر لایه در این نوع گچ بری دارای رنگ خاصی است؛ البته باید به این نکته توجه نمود که ضخامت لایه نباید بیشتر از ۱ یا ۲ میلی متر باشد، چرا که باعث می‌شود گچ‌ها ترک خورده شوند.
گچبری تخمه بری:
اصلی‌ترین ماده‌ای که برای این نوع گچ بری سنتی استفاده می‌شود، گچ سفید و نرم است. در ابتدا باید گچ غربال و به درجه‌ای از نرمی برسد، بعد از نرم شدن گچ با آن مخلوط می‌شود و خمیر یکدستی بوجود می‌آید. از این مواد برای زمینه تخمه بری استفاده می‌شود و بر روی دیوار مالیده می‌شود و سپس آن را صاف می‌کنند.
گچ بری لکه یا کلوخی:
طرح‌های این نوع گچ بری بسیار زیبا هستند، البته طبق تحقیقات بیشتر این طرح‌ها ایرانی نیستند. این نوع گچ بری در سیزدهم وارد ایران شد و طرفداران بسیاری پیدا کرد. نمونه گچ بری کلوخی را در کاخ الماس یا کاخ بادگیر تهران می‌توان مشاهده نمود.
گچبری هشته:
می‌توان گفت این نوع گچ بری پیش از اسلام نیز وجود داشته است، و از آنجایی که برجستگی این نوع گچ بری نسبت به زمینه آن زیاد است، به گچبری هشته یا گچ بری برهشته-بیرون آمده معروف است. نمونه این گچ بری را می‌توان در بنای دوازده امام یزد مشاهده نمود؛ همچنین محراب الجایتو مسجد جامع اصفهان نیز نمونه‌ای از این نوع گچ بری را دارد.
گچبری سنتی در یک نگاه
گچبری سنتی
به گچ بری سنتی گچ بری دستی نیز می‌گویند، یعنی کار به دست افراد ماهر به واسطه گچ مرغوب انجام شود. گچ بری سنتی زیبایی مکان‌ها را چندین برابر خواهد کرد، چرا که طرح‌های مختلفی برای مکان‌ها در نظر گرفته می‌شود و باعث جذابیت مکان می‌شود. در هنر گچ بری سنتی اوج زیبایی را می‌توان در قسمت سقف و ستون‌ها مشاهده کرد.
این قسمت‌ها توسط افراد ماهر طراحی شده‌اند و تمام قسمت‌های آن با دست انجام خواهد شد؛ به همین دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است. برای درست نمودن مکان کچکار باید بسیار ماهر باشد، تا بتواند موفق شود و طرح را به خوبی بر روی مکان اجرا نماید.
یکی از دلایل موفقیت کچکار، دانستن نسبت دقیق گچ و آب است، یعنی کچکار باید بداند چه مقدار گچ و آب را مخلوط کند تا خمیری بدست آید تا انعطاف پذیری کافی داشته باشد.
قوانین گچبری سنتی
همه ما می‌دانیم که تمامی کارهایی که انجام می‌دهیم، دارای قوانین خاصی هستند. گچ بری سنتی نیز یکی از کارهایی است که قوانین خاص خودش را دارد در این قسمت مقاله ما قسط داریم شما را با قوانین گچ بری سنتی آشنا کنیم.
گچ بری سنتی پر از ظرافت و زیبایی است و شاید افراد کمی باشند که از دنیای گچ بری اطلاعات کافی نداشته باشند.
یکی از قوانین گچ بری سنتی سرعت کار بالاست؛ چرا که با توجه به نوع گچ ممکن است گچ خیلی سریع سفت شود. پس گچکار باید به سرعت کار نماید و قبل از آنکه گچ سفت شود،
عملیات کنده کاری را به اتمام رساند. گچ بری نیاز به تخصص بالایی دارد و افرادی که در این زمینه مهارت کافی دارند می‌توانند به بهترین نحو کار گچ بری را به اتمام رسانند. همانطور که قبلا گفته شد شخص گچکار باید مهارت کافی در زمینه گچ بری را داشته باشد؛ همچنین کار با ابزارهایی مانند کاردت، بومخوار، نقاله، دمبر و… را بلد باشد.
طراحی نقش‌ها توسط شخص گچکار و با استفاده از سر انگشتان وی انجام خواهد شد، به همین دلیل این کار نیاز به دقت فراوانی دارد و باید ظرافت و زیبایی داشته باشند.
کاربرد گچبری سنتی
گچ بری سنتی کاربرد بسیاری دارد، در ادامه این مقاله با برخی از کاربردهای این نوع گچ بری آشنا خواهید شد.
- از گچ بری سنتی برای اجرای نقش برجسته و همچنین زیبا سازی بیشتر محیط استفاده می‌شود.
- گچ بری سنتی برای سقف، ستون، گلویی، نمای رومی، دور لوستر، نور مخفی، و… کاربرد بسیاری دارد.
- استفاده از گچ بری سنتی برای مناطق مسکونی، به زیبای و جذابیت بیشتر آنها کمک خواهد کرد و باعث ایجاد فضای دلنشینی می‌شود.
- از گچ بری سنتی برای دور لامپ، دور لوستر و سقف به صورت حاشیه‌ای استفاده می‌شود.
- یکی دیگر از کاربردهای گچ بری سنتی، استفاده آن بر روی دیوارها و ستون‌ها است.
- طرح‌ها و مدل‌های گچ بری سنتی بسیار زیاد است و افراد می‌توانند طبق سلیقه خود آنها را انتخاب نمایند.
نکات مهم در گچبری سنتی
در گچ بری سنتی چند نکته مهم وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
ارتفاع سقف: می‌توان گفت ا، مهمترین نکاتی که در گچ بری باید به آن توجه نمود، ارتفاع سقف است. زمانی که ارتفاع سقف خانه بسیار زیاد می‌توان از طرح‌های حجیم استفاده نمود.
اما زمانی که سقف خانه ارتفاع کمی دارد نباید از طرح‌های شلوغ استفاده نمود؛ چرا که باعث از دست رفتن زیبایی و جذابیت می‌شود و ممکن است خانه را بدشکل نشان دهد.
دکوراسیون منزل: دکوراسیون منزل اهمیت ویژه‌ای دارد، برای اینکه دکوراسیون عالی داشته باشید، باید سقف، دیوارها و ستون‌ها به یک اندازه طرحی شوند و با هم هماهنگی داشته باشند. معمولا برای خانه‌هایی که چیدمان کلاسیک و مدرن دارند،
از گچ بری سنتی پرکار استفاده می‌شود و طرح‌ها معمولا پیچیده هستند.
پرهیز از افراط و تفریط
افراط و تفریط در گچ بری سنتی به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود، و باید به سراغ مدل‌هایی بروید که خالی از افراط و تفریط باشند. زمانی که افراط و تفریط کم باشد، موقعیت گچ بری نیز رشد خواهد کرد.
بهتر است در این نوع گچ بری قسمت‌های مختلف خانه مانند پذیرایی طراحی متفاوت‌تری نسبت به دیگر مکان‌های خانه مانند سرویس‌های بهداشتی داشته باشد.
استفاده از رنگ‌های مناسب
استفاده از رنگ‌ها برای گچ بری سنتی بسیار مهم است، بیشتر مردم سعی دارند از رنگ‌هایی که حس اشرافیت در خانه ایجاد نمایند استفاده کنند. برخی از مردم نیز به دنبال رنگ‌های جذاب و زیبا هستند، البته باید به این نکته توجه داشت، هر رنگی ویژگی خاص خود را دارد و تاثسر فراوانی بر روحیه افراد خواهد گذاشت.
انتخاب رنگ مناسب برای گچ بری بسیار مهم است. معمولا از رنگ برای محیط‌هایی که فضای زیادی دارند استفاده می‌شود، استفاده از رنگ برای محیط‌هایی که فضای کمی دارند توصیه نمی‌شود.
